In het Rotterdamse Katendrecht staat De Groene Kaap. Een nieuwbouwcomplex bestaande uit vijf woontorens, waar de groene buitenruimte een belangrijk onderdeel van het ontwerp is. Op de daken liggen privétuinen, collectieve tuinen en dakterrassen, die allemaal met elkaar verbonden zijn via een looppad en bruggen.
Stad en natuur
Wie op het dak van De Groene Kaap tussen de bloemen en planten neervlijt, zou haast vergeten dat hij zich in hartje Rotterdam bevindt. Het gegons van de bijen die druk in de weer zijn, een vogel die zijn slag slaat in de moestuin. Binder Groenprojecten is specialist in de aanleg van natuurdaken en was in die hoedanigheid betrokken bij dit project. Samen met Thod Binder, commercieel directeur van Binder Groenprojecten, maken we een wandeling over het dak. We kijken vanaf de panoramabrug de Maashaven in. Dit is waar stad en natuur op verrassende wijze samenkomen.
Natuurinclusief
De Groene Kaap is een groot complex met 450 huur- en koopwoningen, horeca en winkels. Het nieuwbouwproject, ontworpen door Bureau Massa en ontwikkeld en gebouwd door Stebru, werd eind 2021 opgeleverd. In maart een jaar eerder begon Binder Groenprojecten met de aanleg van het dak, naar een
natuurinclusief ontwerp van landschapsarchitect LOLA. Het totale dakoppervlak van 7.500 m2, bestaat voor 80% uit groen. HDO Dakbedekkingen maakte het dak waterdicht. Optigrün leverde de retentiedaken. Thod Binder vertelt trots: “Het is echt een prachtig resultaat. Dat heeft alles te maken met de aandacht voor groen in de ontwerpfase van het project.” Nu steden steeds warmer worden en thema’s als klimaatbeheersing, hemelwaterafvoer en ruimtegebrek hot topics zijn, wordt die aandacht voor groen in een gebouwontwerp almaar gewoner.
Specialistisch werk
Maar met een ontwerp alleen ben je er nog niet. “Als groenspecialist hebben we een heel andere kijk op de praktische invulling van zo’n ontwerp dan bijvoorbeeld de aannemer. Op een dak heb je te maken met een onnatuurlijke ondergrond. Zaken als de permanente en variabele belasting van een daktuin of de afvoer van regenwater moet in goede banen worden geleid tijdens het bouwproces. Het gewicht mag de toelaatbare belasting van de dakconstructie niet overschrijden”, aldus Binder.
Oplossing voor de bruggen
De vijf woontorens van De Groene Kaap zijn met elkaar verbonden middels een looppad en vijf bruggen. De bruggen hebben een hoogte van zo’n dertig meter boven het straatniveau. “Dat bleek nog wel een uitdaging voor de verharding. Je wil natuurlijk geen enkel risico lopen dat de bestrating wegwaait of te zwaar is.” Het oorspronkelijke plan was om de bruggen te bestraten met tegels in een cunet. Hiervoor bleken de bruggen echter te weinig draagkracht te hebben. Binder Groenprojecten schakelde hiervoor de expertise van Zoontjens in. “Samen hebben we een prachtige oplossing gevonden voor de bruggen met de Dreen®Ceramica daktegel.”
Luxe uitstraling, veilig loopoppervlak
Op de dakterrassen met de dakluiken liggen Dreentegels®. De loopbruggen waren wat bewerkelijker, vertelt Tom van den Heuvel van Zoontjens. “Daarop zijn Dreen®Ceramica-tegels geplaatst van 2 cm dik. Die zijn lichter dan een betonnen dakterrastegel en hebben een luxere uitstraling. De tegel kon heel goed op deze bruggen bevestigd worden middels het fixplate lock systeem. En met het DNS systeem precies op de juiste hoogte. Door de schuine en gebogen lijnen van de bruggen, kwam hier veel pas-, stel- en zaagwerk bij kijken. Om te kleine passtukken te vermijden, hebben we halve tegels gebruikt. Dat zorgt voor een stabiel en veilig loopoppervlak.”
Zonnige toekomst
De architect weet dat het dak veel mogelijkheden biedt en zorgt er tegenwoordig voor dat de invulling ervan een integraal onderdeel van het ontwerp vormt. Zoals hier op De Groene Kaap; dit is zo ontworpen dat mens, plant en dier zich er thuis voelt. Net als Zoontjens, ziet ook Binder de ontwikkeling van multifunctionele daken steeds breder voortzetten. Binder: “Het dak wordt steeds vaker gebruikt voor parkeren of zonnepanelen, maar ook daken met een natuurfunctie worden steeds populairder. En zo’n dak als deze, dat fleurt een gebouw helemaal op. Wat dat betreft gaan multifunctionele daken echt een zonnige toekomst tegemoet.”
Dak van het Jaar 2021
Op 18 maart 2022 is de Dak van het Jaar Award 2021 toegekend aan project De Groene Kaap. Dit was volgens de jury het meest complete project en daarmee de terechte winnaar!