Extreme droogte en neerslagtekort. Of juist hevige buien en wateroverlast. Dat is waar we naar toe gaan. Of eigenlijk al midden in zitten. De extremen in ons klimaat worden alleen maar groter. Dat vraagt om aanpassingen in onze waterhuishouding. Het dak biedt kansen!
Droogte en watertekort
Nederland staat bekend om haar knappe watermanagement. De lage ligging van Nederland en de vele rivieren maakt ons kwetsbaar voor overstromingen. En dit wordt nauwlettend gemonitord. Een ander probleem, van met name de laatste jaren, is de droogte en het watertekort. Een nieuwe opgave voor ons land. Het nationaal Deltaprogramma pakt alles samen en is het programma van de overheid om ervoor te zorgen dat Nederland “klimaatbestendig en waterrobuust” wordt.
Wat kun je doen?
Natuurlijk kunnen we zelf ook wat doen. Alle kleine beetjes helpen; korter douchen, minder sproeien of regenwater opvangen in een ton. Op grotere schaal zijn er oplossingen als wadi’s, waterpleinen of retentiedaken. Het daklandschap is een belangrijke schakel in het stedelijk waterbeheer.
Het dak als opvangbak
Water opvangen en vasthouden op een dak heeft meerdere functies. De belangrijkste is natuurlijk dat je het water niet ongebruikt wegsluist, maar het kunt gebruiken op plekken en tijden, waar en wanneer het nodig is. Op daktuinen bijvoorbeeld gebruik je het om te irrigeren. Verder ontlast je het riool in tijden van piekbuien. Ook wordt de temperatuur in en om het gebouw beter gereguleerd, zowel in de zomer als de winter.
Watertoets
Onderdeel van het Deltaprogramma is onder andere klimaatadaptief bouwen. Water speelt daarin een steeds grotere rol. Veel meer bestemmingsplannen of omgevingsvergunningen hebben een waterparagraaf. Daarin staat wat er met het water moet gebeuren en hoe elke vierkante meter nieuw verhard oppervlak (gebouw of bestrating) gecompenseerd moet worden. Bij bijna elk bouwproject worden op dit moment eisen gesteld aan de kwaliteit van de buitenruimte en om het water op eigen terrein op te slaan of te infiltreren. Dit kan niet altijd omdat de kavel in stedelijk gebied bijna altijd geheel bebouwd gaat worden. Dan is een retentiedak de enige mogelijkheid om te zetten voor deze compensatiemaatregel.
Op welk dak kan ik water opvangen?
In principe kan op elk dak water opgevangen worden, mits de constructie voldoet én het vlak is. Nu worden waterretentiedaken vaak alleen nog toegepast in combinatie met groendaken of daktuinen. Maar ook onder dakterrassen, betegelde looppaden of andere verharding met tegels op een dak kan een waterretentielaag worden aangebracht. Op deze manier biedt gebruiksoppervlak op het dak op een nieuwe bouwkavel extra voordelen: je hebt meer ruimte om in te richten als recreatieplek én je kunt meer water bergen. Zo ontstaat een rood-blauw-dak, multifunctioneel. Dit zorgt op termijn voor een grotere waterveiligheid en minder hittestress, maar vergroot vooral het leefgenot en de gezondheid van de inwoners.
